حملات سایبری می‌توانند از حملات هدفمند هکرها، ویروس‌ها و بدافزارها، تا حملات پیچیده‌تر مانند حملات سایبری دولتی و خرابکاری‌های صنعتی متنوع باشند.

صنعت نفت و گاز از جمله صنایعی است که به دلیل استفاده گسترده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، در معرض تهدیدات سایبری قرار دارد. این تهدیدات می‌توانند از حملات هدفمند هکرها، ویروس‌ها و بدافزارها، تا حملات پیچیده‌تر مانند حملات سایبری دولتی و خرابکاری‌های صنعتی متنوع باشند. به دلیل اهمیت بالای اطلاعات و داده‌ها در این صنعت، هرگونه نشت اطلاعاتی یا خرابکاری می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

در بخش بالادستی، که شامل اکتشاف، استخراج و تولید نفت و گاز می‌شود، حفظ امنیت تجهیزات حفاری، سیستم‌های کنترل صنعتی (ICS) و سامانه‌های نظارتی اهمیت ویژه‌ای دارد. هرگونه اختلال در این سامانه‌ها می‌تواند به توقف تولید و خسارت‌های مالی عظیمی منجر شود. در بخش پایین‌دستی که شامل پالایش، توزیع و فروش محصولات نفتی است، حفاظت از سامانه‌های اتوماسیون، شبکه‌های توزیع و داده‌های مالی حیاتی است.

تقویت امنیت سایبری (Fuel Cybersecurity)

امنیت سایبری یکی از چالش‌های حیاتی در صنعت نفت و گاز است. با گسترش دیجیتالی شدن و استفاده از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی در این صنعت، حملات سایبری نیز افزایش یافته‌اند. این حملات می‌توانند منجر به اختلال در عملیات، سرقت اطلاعات حساس، و حتی آسیب به زیرساخت‌های فیزیکی شوند. در این بخش، به بررسی برخی از راه‌حل‌های مبتنی بر داده که برای تقویت امنیت سایبری در صنعت نفت و گاز مورد استفاده قرار گرفته‌اند، می‌پردازیم.

الف) شناسایی و پاسخ به تهدیدات سایبری با استفاده از تحلیل داده‌ها

یکی از مهم‌ترین کاربردهای داده‌ها در حوزه امنیت سایبری، شناسایی و پاسخ به تهدیدات سایبری است. به کمک الگوریتم‌های تحلیل داده و یادگیری ماشین، می‌توان الگوهای غیرعادی در ترافیک شبکه و رفتار سیستم‌ها را شناسایی کرد و به سرعت اقدامات لازم را برای مقابله با تهدیدات انجام داد. برای مثال، شرکت‌های بزرگ نفت و گاز از سیستم‌های شناسایی تهدیدات مبتنی بر داده استفاده می‌کنند تا حملات پیشرفته‌ای مانند حملات روز صفر (Zero-Day Attacks) را شناسایی کرده و از خسارات احتمالی جلوگیری کنند. این سیستم‌ها با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از نقاط مختلف شبکه، مانند فایروال‌ها، سرورها و دستگاه‌های کاربری، می‌توانند تهدیدات را در زمان واقعی شناسایی کنند. این امر به شرکت‌های زیادی کمک کرده است تا زمان واکنش به تهدیدات سایبری را به‌طور چشمگیری کاهش داده و خطرات مرتبط با آن‌ها را مدیریت کند.

ب) استفاده از مدل‌های پیش‌بینی برای مدیریت ریسک‌های سایبری

مدیریت ریسک‌های سایبری یکی از بخش‌های مهم در امنیت سایبری است. با استفاده از داده‌های تاریخی و مدل‌های پیش‌بینی، می‌توان ریسک‌های مرتبط با حملات سایبری را پیش‌بینی کرده و اقدامات پیشگیرانه‌ای برای کاهش این ریسک‌ها انجام داد. برای مثال، شرکت‌های نفت و گاز می‌توانند از داده‌های مربوط به حملات گذشته استفاده کنند تا الگوهای حملات مشابه را شناسایی کرده و نقاط ضعف سیستم‌های خود را تقویت کنند. این رویکرد نه تنها به کاهش احتمال وقوع حملات کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود شرکت‌ها به سرعت و به شکل مؤثرتری به تهدیدات پاسخ دهند.

ج) تقویت امنیت زیرساخت‌های حساس با استفاده از سیستم‌های مبتنی بر داده

زیرساخت‌های حساس مانند پالایشگاه‌ها، خطوط لوله و سکوهای حفاری همواره در معرض خطر حملات سایبری قرار دارند. استفاده از سیستم‌های مبتنی بر داده می‌تواند به تقویت امنیت این زیرساخت‌ها کمک کند. برای مثال، شرکت‌های نفت و گاز از سیستم‌های نظارتی مبتنی بر داده استفاده می‌کنند تا فعالیت‌های غیرعادی در زیرساخت‌های خود را شناسایی کرده و از دسترسی‌های غیرمجاز جلوگیری کنند. این سیستم‌ها با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از سنسورها و دستگاه‌های مختلف، می‌توانند تهدیدات بالقوه را در مراحل اولیه شناسایی کنند و اقدامات لازم را برای مقابله با آن‌ها انجام دهند.

راه‌حل‌‌های آوا برای جلوگیری از حملات سایبری

آوا با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته دیجیتالی، مجموعه‌ای از راه‌حل‌های جامع برای ارتقاء امنیت سایبری در صنعت نفت و گاز ارائه می‌دهد. این راه‌حل‌ها بر پایه چهار محور اصلی شامل نظارت و کنترل، شناسایی تهدیدات، پاسخ به حملات و بازیابی بعد از حملات طراحی شده‌اند.

۱. نظارت و کنترل

راه‌حل‌های نظارتی آرتا ویژن آوا شامل سامانه‌های پیشرفته‌ای است که به‌صورت مداوم فعالیت‌های شبکه و تجهیزات صنعتی را رصد می‌کنند. این سامانه‌ها با استفاده از هوش مصنوعی و الگوریتم‌های یادگیری ماشین، می‌توانند هرگونه رفتار غیرعادی یا مشکوک را شناسایی و هشدار دهند. این ویژگی به شرکت‌های نفت و گاز این امکان را می‌دهد که در مراحل اولیه به تهدیدات سایبری واکنش نشان دهند و از وقوع حملات جدی‌تر جلوگیری کنند.

۲. شناسایی تهدیدات

آرتا ویژن آوا با استفاده از تحلیل‌های پیشرفته داده‌ها و فناوری‌های جدید، ابزارهایی را برای شناسایی تهدیدات سایبری در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد. این ابزارها قادر به شناسایی نقاط ضعف سیستم‌ها و ارائه راه‌حل‌های مناسب برای کاهش ریسک‌ها هستند. همچنین، با توجه به تجربه و دانش عمیق آرتا ویژن آوا در صنایع مختلف، این شرکت می‌تواند راه‌حل‌های اختصاصی و متناسب با نیازهای خاص هر بخش از صنعت نفت و گاز ارائه دهد.

۳. پاسخ به حملات

در صورت وقوع حمله سایبری، زمان و کیفیت واکنش بسیار حیاتی است. آرتا ویژن آوا راه‌حل‌هایی را برای واکنش سریع و مؤثر به حملات ارائه می‌دهد. این راه‌حل‌ها شامل اتوماسیون فرآیندهای واکنش به حملات، به‌روزرسانی‌های امنیتی مداوم و ارائه دستورالعمل‌های عملی برای کاهش تأثیر حملات هستند. هدف این است که زمان لازم برای شناسایی و مهار حملات به حداقل برسد و فرآیندهای حیاتی صنعتی تا حد ممکن بدون توقف ادامه یابند.

۴. بازیابی بعد از حملات

بازیابی بعد از یک حمله سایبری برای اطمینان از بازگشت سریع به حالت عادی و جلوگیری از تکرار حملات بسیار مهم است. آرتا ویژن آوا با ارائه راه‌حل‌های جامع برای بازیابی سیستم‌ها، شامل پشتیبان‌گیری منظم از داده‌ها، بازسازی سیستم‌های آسیب‌دیده و به‌روزرسانی‌های امنیتی، به شرکت‌های نفت و گاز کمک می‌کند تا پس از وقوع حملات، سریعاً به شرایط عادی بازگردند و از تکرار مجدد حملات جلوگیری شود.